Διονύσης Καβαλλιεράτος, Η Μεσόγειος φλέγεται (2008)

Γι’ αυτό το έργο δε νομίζω ότι χρειάζεται να πω πολλά πράγματα. Θα μπορούσε, όπως τα παλιά χιλιάρικα, να φέρει την ένδειξη «πληρωτέο επί τη εμφανίσει». Έργο ευθύβολο, που από τη στιγμή που θα μπει στο αντιληπτικό σου πεδίο, σε πλημμυρίζουν κύματα χαράς. Με καραμελένιες σταγόνες να κρέμονται από το ξύλινο σώβρακο, ανασύρονται αλυσίδες συνειρμών με ευρύ φάσμα: από σωματικές βιωμένες αναμνήσεις (σαν το επεισόδιο του Προύστ με το μπισκοτάκι), μέχρι τις κατά ριπάς αναλαμπές σε ζητήματα σαν αυτά που επεξεργάζεται ο Τριφό στο Ένα αγρίμι στην πόλη. Ο δυτικός εξευγενισμός και οι πνευματικές του εκλεπτύνσεις ας βρίσκονται σε αποχαύνωση. Πρόκειται για μια ιστορία διαφωτιστικής εγρήγορσης, ιδιωτικής για τον καθέναν. Απέναντι σε ένα τόσο καθαρό και ξελαμπικαρισμένο αντικείμενο, εγώ είμαι υποχρεωμένος να σταθώ στο γεγονός ότι το έργο, κοιτάζοντας κατάματα τη δυσκολία της ανθρώπινης συνθήκης (ιδιαίτερα τη σύγχρονη δυστοπία της ύπαρξης), λειτουργεί ενεργοποιώντας τους μηχανισμούς της χαράς. Πράγμα δύσκολο, σπάνιο και πολύτιμο.


Γιώργος Γιαννόπουλος, Garia G1 (2007–09)

Μπορείς να χτυπήσεις παλαμάκια με το ένα χέρι; Ένα δύσκολο στην προσέγγιση του αντικείμενο. Έργο ερμητικό που σε αναγκάζει να στρέφεσαι γύρω του και να χτυπάς πάνω του όπως οι νυχτοπεταλούδες στη λάμπα. Χτισμένο πάνω σε μια σειρά ισχυρών αντιφάσεων, γίνεται η τέλεια προσευχή στη ματαίωση. Σαφώς η δύναμη του αντικειμένου κρύβεται στην κοιλιά του. Τα σπλάχνα του, που αποτελούνται από εκατοντάδες κομμάτια ξύλου και μετάλλου, έχουν εμποτιστεί με μια τεράστια ποσότητα αόριστης πίστης. Περνώντας από μια σειρά εξαιρετικά επίμονων κι επώδυνων διαδικασιών ο Γιαννόπουλος παραδίδει ένα αντικείμενο που μετέρχεται της διδασκαλίας του Ζεν μ’ έναν οδυνηρό τρόπο. Ένα αντικείμενο διαλογισμού φτιαγμένο ειδικά για να διαλύει κάθε είδος γραμμικού εννοιολογικού συνειρμού. Μεταφέροντας όποιον πέσει στην παγίδα του σε μια κατάσταση όπου η πραγματικότητα είναι πλήρως ανεστραμμένη.

766 Στοιχεία/ Kομμάτια:
93 βαμμένα ξύλινα κομμάτια
60 αλουμινένια κομμάτια
1 σιδερένιο κομμάτι
1 μπρούτζινο κομμάτι
3 κομμάτια πλεξιγκλάς
318 βίδες
186 παξιμάδια
107 μπουλόνια


Αναστασία Δούκα, Neck Less Dala (2007)

Ακέφαλη λιακάδα; Και όμως! Η έκθεση, που στην ουσία της δεν είναι παρά μια σειρά από γενικά και κοντινά πλάνα (κυρίως στατικά) συγκρότησης αντικειμένων, έχει στο λειτουργικό της έναν μηχανισμό χρονοκαθυστέρησης. Ο τίτλος και το επιγραμματικό δελτίο τύπου που τη συνοδεύουν είναι, όχι το κλειδί, αλλά η ενσωμάτωση μιας υπόκωφης προειδοποίησης. Στην πραγματικότητα καλείσαι να διασχίσεις έναν χώρο που τελεί υπό κατάληψη. Τυχοδιώκτες και τα αλλόκοτα συμπράγκαλά τους. Μια οικογένεια νομάδων και τα σύνεργά τους που περισσότερο από εργαλεία είναι μάλλον ιερά αυτοσχέδια σκεύη, που μαρτυρούν όχι επιθυμία αλλά σχεδόν μια θρησκευτική πίστη στο αόριστα καλύτερο. Σ’ αυτό που τους αξίζει και η μοίρα το έταξε. Θα το βρουν πάση θυσία. Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, όπου χωρίς να σε έχει απειλήσει κανείς (σχεδόν δεν σου δίνουν σημασία) αισθάνεσαι ότι κινδυνεύεις, θα περπατήσεις προσεκτικά προσπαθώντας να φαίνεσαι όσο πιο φυσικός μπορείς και θα φύγεις. Τη στιγμή ακριβώς που δραπετεύεις από τον χώρο, ξεκινάει το έργο να δουλεύει. Αρχίζεις να αναπλάθεις το γεγονός μοντάροντας εικόνες που νομίζεις ότι είναι δικές σου, αλλά είναι τα πλάνα που με ύπουλο τρόπο σου έχει εγγράψει το έργο. Πώς γίνεται όμως ένα κατασκευασμένο γεγονός να παίρνει τη θέση μιας φυσικής εμπειρίας; Ας μην ξεχνάμε, ότι η ρίζα της ελληνικής λέξης πραγματικότητα, περιλαμβάνει την έννοια του πράγματος: το αντικείμενο, το κατεξοχήν εργαλείο και εκφραστικό μέσο της γλυπτικής. (Γλυπτική είναι η υποκίνηση των αντικειμένων, με σκοπό την εμψύχωση του χώρου). Αυτό είναι το δια ταύτα της γλυπτικής, εκφρασμένο στην περίπτωση του Neck Less Dala, με τρόπο απόλυτο και οριστικό.


Αντώνης Βάθης, Από τη Λαθρανασκαφή του Μοντερνισμού μέχρι τον Βάθη (2006)

Ένα καλό έργο δεν μπορεί να εκφράζει τον δημιουργό του. Τα έργα είναι αυτόνομες υπάρξεις, που αν και συχνά φέρουν τα χαρακτηριστικά αυτών που τα έφτιαξαν, ακτινοβολούν αυτόφωτα. Υπάρχουν όμως και εξαιρέσεις. Είναι σχεδόν αδύνατον να μιλήσεις για τη Λαθρανασκαφή χωρίς να νιώθεις ότι επιχειρείς ένα πορτρέτο του Βάθη. Παρατεταγμένα στις θέσεις τους, απλωμένα κατά μήκος του δεκάμετρου τοίχου, στέκονται δεκάδες σπαράγματα μιας διαμελισμένης και εκ νέου μονταρισμένης αντίληψης. Μιας αντίληψης ωστόσο που έχει απλώσει τα πλοκάμια της σχεδόν σε κάθε γωνία της κατεστημένης γνώσης. Έχει αρπάξει βίαια κομμάτια ολόκληρα, τα έχει καταβροχθίσει, τα έχει χωνέψει και τώρα τα φτύνει σε ρυθμό πολυβόλου. Αυτά στέκονται όρθια, παρατάσσονται το ένα δίπλα στο άλλο και σχηματίζουν μια θεμελιώδη μαρτυρία για το πώς η ιστορία της τέχνης έχει παραμορφώσει τη σύγχρονη αντίληψη. Ταυτόχρονα μέσα στο έργο εξυφαίνεται και το ημερολόγιο ενός ανθρώπου που ζει μέσα στο σώμα στης τέχνης και που διαθέτει την σπάνια ιδιότητα να είναι το υποκείμενο και το αντικείμενο έρευνας την ίδια στιγμή. Η ιδιότητά του να αντιλαμβάνεται βιωματικά τη γνώση, αδιαφορώντας για οποιαδήποτε εκ των προτέρων αξιολογική ιεράρχηση, συνδυασμένη με μια σχεδόν αυτιστική ανάγκη για καταγραφή, η πρωτοφανής λαιμαργία για εκφραστικά μέσα, μαζί με ένα ιδιαίτερο ποιοτικό χαρακτηριστικό, που κάνει τον Βάθη να είναι ένας καλλιτέχνης που υποκρίνεται ότι είναι καλλιτέχνης, έχουν γίνει στην Λαθρανασκαφή η κολυμπήθρα όπου σχεδόν ολόκληρη η ιστορία της τέχνης έχει βαπτιστεί, έχει σμπαραλιαστεί, έχει αναγεννηθεί κι επιτέλους στέκεται καινούργια και ενιαία.


Γιάννης Κόκκαλης, Θαύμα (2006)

Αυτό που μοιάζει με ηλιακό συλλέκτη φτιαγμένο από συστοιχίες ανεξάρτητων δίσκων, είναι στην πραγματικότητα ανακλαστήρας. Αυτό που περιγράφεται σαν ανακλαστήρας είναι εργαλείο σχεδιασμού. Υλικά γραφής δεν υπάρχουν, υπάρχει μόνο ο ήλιος που αντανακλά στίγματα φωτός στον τοίχο του απέναντι εργοστασίου. Τα μόνα που έχει στη διάθεση του ο σχεδιαστής είναι η δυνατότητα στρέψης των δίσκων και ένα περιορισμένο διάστημα της κίνησης του ήλιου. Θα χρειαστεί αρκετές μέρες μέχρι να μαζέψει τις σκορπισμένες φωτεινές κηλίδες στο κεφάλι μιας Παναγίας που θα κυλίσει στον τοίχο αντίστροφα από την πορεία του ήλιου. Αφού ρυθμιστεί το εργαλείο θα επαναλάβει με ακρίβεια το σχεδιασμένο θαύμα: σιγά-σιγά θα μαζεύει τις σκορπισμένες αντανακλάσεις και όταν ο ήλιος έρχεται στη σωστή γωνία θα συνθέτει το κεφάλι της Παναγίας, που κυλάει στον τοίχο και χάνεται. Μέρα με τη μέρα, κι όπως ο ήλιος μεταβάλλει την πορεία του, η εικόνα θα γίνεται όλο και πιο ασαφής, μέχρι που θα διαλυθεί τελείως. Τα πλέγματα των δίσκων φτιαγμένα από σίδερα και συντρίμμια ενός υλικού παρόντος θα στέκονται στον κενό χώρο απολύτως διαχωρισμένα από τη λειτουργία τους, σκορπίζοντας τις αντανακλάσεις ανόητα. Μέρα με τη μέρα, καθώς τα χορτάρια μεγαλώνουν και ο ήλιος μεταβάλλει την πορεία του, η εικόνα αρχίζει να σχηματίζεται ώσπου κάποια στιγμή όταν επανέλθει στην προκαθορισμένη θέση, το κεφάλι της Παναγίας θα κυλίσει και πάλι στον τοίχο του εργοστασίου.

http://www.youtube.com/user/acandlefor1984#p/a/u/1/E-rQhtRvE6U

[λεπτομέρεια: οι ανακλαστήρες είναι σκληροί δίσκοι υπολογιστών, το δοχείο πληροφοριών γίνεται καθρέφτης]